Máy phát điện là gì? Cấu tạo và nguyên lý của máy phát điện

Các bạn đang tìm hiểu máy phát điện là gì? Cấu tạo của máy phát điện như thế nào? Nguyên lý hoạt động của máy phát điện là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết này nhé. 

Điện là một yếu tố vô cùng quan trọng và dường như không thể thiếu trong cuộc sống ngày nay. Điện phục vụ cho mọi hoạt động của con người như: sản xuất, kinh doanh, sinh hoạt và học tập.

Chính vì thế mà các thiết bị, các loại máy móc hỗ trợ con người cho việc sử dụng điện ngày càng nhiều. Máy phát điện là một trong những loại máy như thế. Chúng ta đã nghe rất nhiều về máy phát điện. 

Máy phát điện là gì? 

Máy phát điện đã không còn quá xa lạ với đa phần chúng ta hiện nay. Tuy nhiên, số người thật sự hiểu về máy phát điện thì không nhiều. Máy phát điện là một thiết bị có khả năng chuyển hoá cơ năng thành điện năng dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ.

Nguồn cơ năng trong máy phát điện có thể được sản sinh nhờ động cơ tua bin hơi, tua bin nước, động cơ đốt trong, tuabin gió,… Máy phát điện làm nhiệm vụ chính như sau: phát điện, chỉnh lưu, hiệu chỉnh điện áp. Máy phát điện là một thiết bị vô cùng phổ biến và hữu dụng để đảm bảo được nguồn cung cấp điện cho các hoạt động của con người. 

 Cấu tạo máy phát điện

Cấu tạo của máy phát điện sẽ bao gồm các bộ phận sau: động cơ, đầu phát, hệ thống nhiên liệu, ổn áp, hệ thống làm mát, hệ thống xả, hệ thống bôi trơn.

Động cơ của máy phát điện 

Động cơ là cấu tạo có chức năng cung cấp năng lượng cơ học  đầu vào của máy phát điện. Hiện nay, động cơ của máy phát điện sẽ hoạt động nhờ nguồn nhiên liệu là diesel, xăng, propan hoặc các loại khí thiên nhiên. Các máy phát điện có động cơ nhỏ sẽ sử dụng nhiên liệu là xăng. Còn đối với các máy sử dụng những loại động cơ lớn hơn sẽ hoạt động bằng diesel, propan lỏng hoặc các loại khí đốt tự nhiên. Bên cạnh đó, trên thị trường vẫn có các loại máy phát điện sử dụng 2 nguồn nhiên liệu cùng lúc là nhiên liệu diesel và khí đốt. 

Đầu phát của máy phát điện là gì? 

Đầu phát của máy phát điện có nhiệm vụ tạo ra nguồn điện từ nhiên liệu cơ học. Đầu phát của máy phát điện là một tổ hợp các bộ phận tĩnh cùng với các bộ phận có thể di chuyển được. Các bộ phận này sẽ hoạt động cùng nhau để tạo ra chuyển động tương đối giữa từ và điện. Nhờ vậy là máy phát điện có thể tạo ra được dòng điện. 

Trong đầu phát của máy phát điện sẽ gồm 2 bộ phận chính: Stata (phần cảm) và Rato (phần ứng)

• Stata (phần cảm): đây là phần không thể di chuyển. Nó được cấu tạo từ nhiều dây dẫn điện quấn lại thành cuộn trên một lõi sắt. 
• Rato (phần ứng): là phần sẽ di chuyển và tạo ra từ trường quay bên trong máy. 

Hệ thống nhiên liệu

Hệ thống nhiên liệu của máy phát điện sẽ bao gồm các bộ phận với những chức năng sau:

• Ống nối từ bể chứa nhiên liệu đến động cơ. Đường ống này sẽ cung cấp các nhiên liệu như xăng, diesel,…giúp cho động cơ của máy phát điện hoạt động. 
• Ống thông gió bình nhiên liệu. Ống thông gió này sẽ giúp làm mát và ngăn chặn hiện tượng gia tăng áp lực trong quá trình bơm nhiên liệu và hệ thống thoát nước của bể chứa. Chính vì thế, khi chúng ta cung cấp đầy nhiên liệu cho bình nhiên liệu sẽ đảm bảo được sự tiếp xúc khô giữa vòi phun phụ và bể nhiên liệu. Qua đó sẽ giúp tránh được tình trạng xuất hiện tia lửa dẫn đến cháy nổ. 
• Hệ thống bơm nhiên liệu: nhờ có hệ thống mà nhiện liệu từ bể chứa chính sẽ được chuyển đến các bể chứa dùng trong ngày. 
• Bình lọc nhiên liệu: bình lọc có nhiệm vụ tách nước, lọc các vật thể thể lạ, cặn nhiên liệu để giúp máy hoạt động trơn tru, ổn định hơn. 
• Kim phun: bộ phận này có nhiệm vụ phun chất lỏng thành dạng sương nhờ đốt động cơ. 

Ổn áp của máy phát điện

Dòng điện được tạo ra từ máy phát điện có mức điện áp bao nhiêu sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào ổn áp. 

Hệ thống làm mát của máy phát điện là gì? 

Trong quá trình sử dụng, các bộ phận của máy sẽ bị nóng lên do hoạt động liên tục. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ khiến cho năng suất tạo ra dòng điện của máy bị giảm sút. Hệ thống làm mát sẽ giúp thông gió và tản nhiệt được sinh ra từ các bộ phận của máy. 

Hệ thống xả của máy phát điện 

Hệ thống xả của máy phát điện có chức năng xử lý khí thải sinh ra từ máy phát điện. Ống xả của máy phát điện được làm bằng gan, sắt hoặc thép. Để giảm thiểu tối đa sự run giúp bảo vệ hệ thống ống xả thì nó sẽ được nối với động cơ bằng các kết nối linh hoạt. 

Hệ thống bôi trơn 

Hệ thống bôi trơn giúp máy phát điện làm việc êm ái hơn và có tuổi thọ cao hơn. Động cơ của máy phát điện sẽ được bôi trơn bằng dầu được chứa trong một máy bên bên trong máy phát điện. Khi sử dụng, các bạn phải kiểm tra mức dầu bôi trơn sau khi máy hoạt động được 8 tiếng. Bên cạnh đó, phải liên tiệp kiểm tra xem chất bôi trơn của máy và phải thay dầu sau khi máy đã hoạt động được 500 giờ. 

Nguyên lý hoạt động của máy phát điện

Máy phát điện hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Nguyên lý cảm ứng được điện từ được phát hiện bởi nhà khoa học Faraday vào những năm 30 của thế kỷ 19. 

Nguyên lý cảm ứng điện từ có thể hiểu là dòng điện có thể bị cảm ứng khi nó di chuyển qua cuộn cảm. Sự chuyển động này sẽ tạo nên sự chênh lệch của hiện điện thế giữa hai đầu dây dẫn hoặc hai đầu cuộn cảm. Nhờ có sự chênh lệch này mà có thể sản sinh ra dòng điện. 

Các loại máy phát điện

Chắc chắn sẽ nhiều bạn thắc mắc câu hỏi: ” Căn cứ để phân loại máy phát điện là gì? “. Sau đây chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn

Chúng ta sẽ dựa vào 4 yếu tố sau để phân loại máy phát điên:

• Dựa theo số pha của máy: Dựa theo tiêu chí này chúng ta sẽ có hai loại máy đó là máy phát điên 3 pha và máy phát điện 1 pha. Loại 3 pha sẽ được dùng nhiều trong sản xuất công nghiện còn loại 1 pha chủ yếu dùng trong sinh hoạt đời giống của các gia đình
• Dựa theo động cơ: Dựa vào tiêu chí này thì chúng ta sẽ có máy phát điên 2 thì và máy phát điên 4 thì. Máy phát điện 2 thì được sử dụng rộng rãi hơn so với 4 thì
• Dựa vào nhiên liệu: Hiện nay có 3 loại đó là máy phát điện chạy bằng xăng, máy phát điện chạy bằng dầu và máy phát điện chạy bằng khí đốt. Máy phổ biến nhất trong 3 loại là máy chạy bằng xăng và bằng dầu.
• Dựa vào công suất của máy: Dựa vào công suất của máy thì chúng ta sẽ có hai loại là máy 10KW (dùng cho dân dụng) và máy trên 10KW dùng cho công nghiệp.

Hướng dẫn dùng máy phát điện đúng cách

Kiểm tra toàn phần trước khi dùng

Đối với dầu nhớt, bạn kiểm tra (bạn dùng thước thăm dầu để kiểm tra, luôn để dầu ở mức cao tối đa) xem dầu nhớt còn đủ không. Nếu dầu nhớt bị thiếu bạn phải bổ sung liền tránh máy bị đơ.

Đối với nước làm mát, bạn kiểm tra bằng két nước (nước phải luôn đầy). Nếu nước làm mát bị thiếu thì bạn phải bổ sung sao cho tránh thiếu nước làm nóng máy khi vận hành.

Đối với dây Curoa, bạn kiểm tra xem nó có bị trùng không. Nếu dây Curoa trùng thì bạn phải tăng dây.

Đối với đầu booc ắc quy, bạn kiểm tra xem nó có bị chặt không. Nếu đầu booc ắc quy bị lỏng thì bạn siết lại. Tránh mo ve nổ ắc quy làm máy bị chập cháy.

Đối với nước Acid, bạn kiểm tra nước acid trong bình ắc quy có thiếu hụt gì không. Nếu thiếu thì bạn phải bổ sung cho đầy.

Đối với cầu đấu ra phụ tải, bạn kiểm tra xem cầu đấu có chặt hay không. Nếu như nó bị lỏng thì bạn phải siết lại cho chặt kiểu bị lỏng mo ve nổ bình ắc quy, gây chập cháy máy phát điện.

Khởi động máy

Khởi động máy trước 3 phút. Sau khi mà máy đã chạy (máy nổ) thì bạn phải đi xung quanh kiểm tra xem dầu, nước làm mát có bị rò rỉ ở đâu không. Nếu kiểm tra thấy rò rỉ thì bạn khắc phục liền.

• Bạn kiểm tra nhiệt độ của nước làm mát có trong ngưỡng an toàn hay không (mức nhiệt độ an toàn 70-90 độ).
• Khi máy vận hành, bạn phải nghe xem tiếng máy nổ có bình thường hay không? Nếu bất thường thì phải khắc phục liền.
• Bạn phải kiểm tra xem mức dầu nhớt có phải mức an toàn hay không? Mức dầu nhớt an toàn là từ 2,5 kg – 6 kg.
• Bạn thử kiểm tra xem điện áp nó có đủ không (mức điện áp an toàn là từ 380V – 400V).
• Bạn kiểm tra xem tần số hoạt động có đủ số không? Tần số đúng chuẩn là từ 50Hz đến 52Hz.
• Nếu sau khi kiểm tra bạn thấy áp suất, tuần số và điện áp không đủ, bạn phải khắc phục cho nó đủ.
• Bạn kiểm tra thử xem nạp ắc quy có được nạp không?
• Nếu sau khi bạn kiểm tra thấy tất cả đã an toàn thì bạn hãy đóng Aptomat ra phụ tải.

Lưu ý: Bạn phải đóng tải từ tải lớn xuống tải nhỏ. Bạn không được để máy chạy quá tải sẽ làm gãy trục cơ, máy nóng bó pittong,… Khi máy hoạt động bạn phải kiểm tra thường xuyên xem có gì bất thường xảy ra hay không. Nếu nó bất thường thì bạn phải khắc phục ngay.

Tắt máy phát điện

Ngắt hết các phụ tải, ngắt Aptomat, tắt máy phát điện.

Bảo dưỡng máy phát điện

• Bạn phải vệ sinh máy phát điện sau mỗi lần vận hành máy.
• Bạn phải chuẩn bị các thiết bị phòng chống cháy nổ sẵn kẻo tình trạng bất trắc xảy ra.
• Lưu ý đề nghị những ai không liên quan không được tự ý điều chỉnh thông số kỹ thuật của máy.
• Sau máy phát điện chạy được 200 giờ, bạn phải lọc dầu và lọc nhớt.
• Nên vệ sinh bình chứa nhiên liệu dầu Diesel.
• Dùng dầu bôi trơn diesel có tăng áp.
• Nếu bạn sử dụng máy phát điện trong môi trường có nhiều bụi bẩn thì bạn phải thay bầu lọc gió.

Xem thêm:

Ắc quy là gì? Ứng dụng của bình ắc quy trong đời sống

Máy biến áp là gì? Hướng dẫn cách lựa chọn máy biến áp phù hợp

Như vậy là các bạn đã biết được máy phát điện là gì phải không nào? Ngoài ra, các bạn phải sử dụng những dụng cụ tiết kiệm điện và áp dụng các biện pháp tiết kiệm điện để giảm thiểu chi phí điện cho gia đình. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn nhé.