Cầu chì là gì? Nguyên tắc và cách lắp cầu chì vào mạch điện an toàn nhất

Cầu chì là một thiết bị khá quen thuộc trong đời sống đối với mỗi chúng ta. Cầu chì được dùng để bảo vệ mạch điện và các thiết bị điện trong nhà. Vậy các bạn có hiểu hết về cầu chì chưa? Cách lắp cầu chì vào mạch điện như thế nào? Hôm nay Kỹ sư Lê Chí Kiên sẽ giúp các bạn trả lời những câu hỏi trên qua bài viết này nhé.

Cầu chì là gì?

Cầu chì là một phát minh của nhà khoa học thiên tài Thomas Edison. Cầu chì có tên tiếng Anh là Fuse có nghĩa là tự tan chảy. Cầu là một thiết bị bảo vệ mạch điện bằng cách làm đứt mạch điện. Khi phân loại theo công dụng, thì cầu chì thuộc loại thiết bị điện dùng để bảo vệ các máy móc, động cơ, thiết bị điện dân dụng,… khi  mạng lưới điện không may xảy ra các tình trạng như sau: Ngắn mạch, sụt áp, quá  tải.

Cầu chì là một thiết bị quan trọng trong hầu hết các hộ gia đình. Tuy nhiên, ngày nay cầu chì đang dần được thay thế bởi Aptomat. Hai thiết bị này sẽ đảm bảo an toàn cho gia đình bạn khi gặp sự cố về điện. Sử dụng Aptomat đúng cách sẽ là cách tiết kiệm điện hiệu quả và an toàn cho mọi gia đình.

Cấu tạo của cầu chì

Cấu tạo của một chiếc cầu chì sẽ có dây chì mắc nối tiếp với hai đầu dây dẫn trong mạch điện. Cầu chì được mặc sau nguồn điện tổng và ở trước các thiết bị điện trong mạch điện. Ngoài ra, cấu tạo cầu chỉ còn có: hộp giữ cầu chì, nắp cầu chì, các chấu mắc,…

Nhìn chung cầu chi sẽ được cấu tạo từ 3 bộ phận chính sau đây:

• Phần dây chảy: Bộ phận này được làm từ chì. đóng vai trò ngắt dòng điện khi nó bị quá tải. Tùy vào loại cầu chì mà sẽ có cấu tạo khác nhau. Những loại cầu chì cùng loại nên được sử dụng chung một loại dây chì đồng nhất về vật liệu cũng như là kích thước
• Phần điện cực: Thông thường cầu chì sẽ có hai điện cực. Đây là bộ phận quan trọng kết nối giữ dây chảy và dây dẫn điện.
• Phần giá đỡ: Do dây chì khá mềm và mảnh nên giá đỡ đóng vai trò cố định dây chì lại và làm cho 3 phần tạo nên một tổng thể chắc chắn. Gi á đỡ phải có độ bền cao, chịu được được độ cao và cách điện,…

Nguyên lý làm việc của cầu chì

Như đã nói ở trên thì cầu chì trong tiếng Anh có nghĩa là tự tan chảy. Cầu trì hoạt động dưa trên nguyên lý nóng chảy để tách dòng điện ra khỏi mạch điện khi có sự cố chập điện. Khi dòng điện trong mạch tăng đột biến, dây cầu chì sẽ nóng chảy giúp cho cầu chì ngắt được dòng điện.

Lợi ích và ứng dụng của cầu chì trong mạch điện

Cầu chì có lợi ích bảo vệ cho đường dây dẫn, thiết bị điện, động cơ, …. khi xảy ra sự cố về điện. Tuy có thiết kế vô cùng đơn giản, nhỏ gọn và giá khá thấp nhưng cầu chì có vai trò vô cùng lớn và được ứng dụng rộng rãi.

Đối với các đồ dùng điện gia dụng trong gia đình như: Máy sấy, điều hòa, tủ lạnh,… thì thường sẽ dùng cầu chì sử dụng 1 lần đẻ bảo vệ. Đối với các mạch điện và những dây tải điện lớn thì sẽ dùng loại cầu chì sử dụng nhiều lần

Các loại cầu chì hiện nay

Bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại cầu chì hiện nhé!.

Hiện nay trên thị trường có khá nhiều loại cầu chì: cầu chì sứ, cầu chì ống, cầu chì hộp,… Tuỳ theo vào đặc tính, môi trường hoạt động, chất liệu mà cầu chì có thể phân thành nhiều loại khác nhau.

Về đặc tính nhiệm vụ, cầu chì được phân thành 2 loại:

• Cầu chì loại G: cầu chì loại G có khả năng ngắt mạch khi mạch xảy ra sự cố, quá tải hay ngắn mạch có thể xay ra trên phụ tải trong quá trình hoạt động.
• Cầu chì loại V: đối với cầu chì loại V, thì cầu chì này chỉ hoạt động khi có trạng thái ngắn mạch.

Theo môi trường hoạt động, cầu chì được phân thành các loại như: cầu chì cao áp, cầu chì hạ áp, cầu chì nhiệt.

Theo cấu tạo, ta có các loại cầu chì như: cầu chì loại hở, cầu chì loại vặn, cầu chì loại hộp, cầu chì loại ống, cầu chì lưỡi.

• Cầu chì ống: Cầu chì ống được sử dụng để bảo về các thiết bị có điện áp và dòng điện cao như tủ lạnh, máy bơm,…Cầu chì ống có điện áp định mức 600A và 600V. Cầu chì ống được sử dụng phổ biến trong công nghiệp, thương mại cũng như tại các hộ gia đình.

• Cầu chì lưỡi: Cầu chì lưỡi đi kèm trong vỏ bằng nhựa và có 2 kim loại đầu nhọn để phù hợp với ổ cắm. Cầu chì lưỡi chủ yếu dùng trong xe ô tô để bảo vệ mạch điện khi ngắn mạch.

MUA THIẾT BỊ TIẾT KIỆM ĐIỆM GIẢM NGAY ĐẾN 43% HOÁ ĐƠN ĐIỆN TIÊU THỤ HÀNG THÁNG

Tìm hiểu cách lắp cầu chì vào mạch điện

Nguyên tắc mắc cầu chì vào mạch điện

Cầu chì có cấu tạo rất đơn giản đó là một dây chì được mắc nối tiếp với 2 đầu dây dẫn. Như đã nói ở trên, cầu chì được mắc sau nguồn điện tổng và trước các thiết bị điện có trong mạch.

Hướng dẫn cách mắc cầu chì trong mạch điện đơn giản 

Sau đây là các bước hướng dẫn giúp bạn trả lời câu hỏi:” Cầu chì được mắc như thế nào trong mạch điện?”.

Bước 1: Đấu cầu chì:

Lưu ý, bạn nên ngắt nguồn điện trước khi đấu cầu chì để đảm bảo an toàn. Đầu tiên, các bạn sẽ cấp nguồn điện vào cầu chì. Tiếp theo các bạn lấy 2 ngõ ra của cầu chì bao gồm 1 dây nóng và 1 dây lạnh. Các bạn buộc phải ghi nhớ chính xác dây nóng và dây lạnh. Trong quá trình lắp đặt, nếu đấu nhầm dây nóng hoặc dây lạnh sẽ dẫn đến cháy nổ mạch điện.

Bước 2: Lắp công tắc và ổ cắm điện:

Các bạn sử dụng dây nóng ở ngõ ra cầu chì chia thành 2 nhánh: 1 nhánh mắc vào công tắc và 1 nhánh mắc vào ổ cắm điện.

Bước 3: Đấu bóng đèn:

Sau khi lắp xong công tắc và ổ cắm điện, chúng ta tiến hành đấu bóng đèn. Các bạn lấy dây ở ngõ ra của công tắc điện để đấu vào một cực của bóng đèn.

Bước 4: Hoàn thiện mạch điện:

Ở điểm cuối của 2 thiết bị có bóng đèn và ổ cắm. Các bạn hãy nối chúng lại với nhau và đấu dây nguội của cầu chì.

Như vậy là tôi đã hướng dẫn các bạn cách lắp cầu chì vào mạch điện đơn giản. Hy vọng các bạn có thể thực hiện được nhé

Thực hiện đúng cách lắp cầu chì vào mạch điện cần những lưu ý gì?

Phải luôn ghi nhớ chính xác dây nóng và dây nguội để tránh tình trạng cháy nổ.

Khi lắp đặt phải chú ý an toàn, sử dụng các trang thiết bị bảo hộ khi thử điện.

Lắp đặt ở nơi khô ráo, không ẩm ướt để tránh tình trạng rò rỉ điện.

Khi cầu chì bị hỏng bắt buộc phải thay cầu chì mới. Tránh trường hợp tự ý thay dây chì của cầu chì bằng cái loại dây khác như: sắt, đồng, kẽm,… Vì các chất liệu này sẽ có nhiệt độ nóng chảy lớn hơn dây chì, sẽ không đáp ứng kịp thời nếu xảy ra chập điện.

MUA THIẾT BỊ TIẾT KIỆM ĐIỆM GIẢM NGAY ĐẾN 43% HOÁ ĐƠN ĐIỆN TIÊU THỤ HÀNG THÁNG

Vậy là chúng ta đã tìm hiểu tổng quan về cấu tạo, cách lắp cầu chì vào mạch điện. Qua bài viết này tôi hy vọng đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về cầu chì. Để mạch điện của chúng ta làm việc hiệu quả hơn các bạn nên sử dụng các dụng cụ tiết kiệm điện an toàn. Chúc các bạn thành công.